15 Ταινίες για τα Χριστούγεννα

Σίγουρα καθόλου πρωτότυπο, αλλά απαραίτητο για κάθε κινηματογραφικό blog που σέβεται τον εαυτό του, είναι το παρακάτω αφιέρωμα σε χριστουγεννιάτικες ταινίες, που επιβάλλει το πνεύμα των ημερών. Δεν πρόκειται βέβαια για μια λίστα με τις “καλύτερες” ταινίες του είδους, αφού έγινε προσπάθεια να είναι κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτική και περιλαμβάνει ταινίες που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα κινηματογραφικών ειδών, από ρομαντικές κομεντί και μιούζικαλ, μέχρι ψυχολογικά δράματα και ταινίες τρόμου. Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπει κάποια ταινία στη λίστα, δεν ήταν μόνο να έχει να κάνει με μια αμιγή χριστουγεννιάτικη ιστορία, αλλά γενικότερα, κάποιο κομβικό σημείο της πλοκής της να έχει σχέση με τα Χριστούγεννα. Το ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει, είναι ότι η χριστουγεννιάτικη κινηματογραφική βιομηχανία φαίνεται ότι άνθισε κυρίως το διάστημα 1940-1960 και στη συνέχεια μετά το 1980-85, φυσικά κυρίως στην Αμερική, χωρίς φυσικά να παραγνωρίζω ότι κάποιες σημαντικές ταινίες της ενδιάμεσης περιόδου, πιθανόν να διέλαθαν της προσοχής μου. Η αναφορά των ταινιών είναι χρονολογική, ενώ σχόλια και επισημάνσεις είναι ως συνήθως ευπρόσδεκτα. Καλή διασκέδαση και καλά Χριστούγεννα!

The Shop around the Corner (1940)

Ερωτική Φωλιά

Όχι τόσο μια χριστουγεννιάτικη ιστορία, αλλά περισσότερο μια ρομαντική κομεντί παρεξηγήσεων, η ταινία του Ernst Lubitsch μπαίνει παρ’ όλα αυτά στη λίστα, αφού εξελίσσεται σε ένα κατάστημα δώρων στη Βουδαπέστη όπου το χριστουγεννιάτικο κλίμα είναι συνέχεια παρόν, ενώ η κορύφωση και το αναπότρεπτο happy end έρχεται την παραμονή των Χριστουγέννων. Βασισμένη σε θεατρικό έργο, η ταινία διηγείται την ιστορία του Άλφρεντ και της Κλάρα, που ενώ μισούν ο ένας τον άλλον, αλληλογραφούν παράλληλα με κάποιον άγνωστο με τον οποίο ερωτεύονται, χωρίς να ξέρουν ότι στην πραγματικότητα αλληλογραφούν μεταξύ τους… Ο James Stewart και η Margaret Sullavan είναι το πρωταγωνιστικό ζευγάρι σε μια κομεντί βγαλμένη από το παλιό καλό Χόλιγουντ, ενώ το  You’ ve Got Mail (1998) με τη Meg Ryan και τον Tom Hanks, είναι η νεότερη εκδοχή της ιστορίας, που όμως δε φτάνει ποτέ στο επίπεδο του αρχικού φιλμ.

It’s a Wonderful Life (1946)

Μια Υπέροχη Ζωή

Η ταινία του Frank Capra θεωρείται από πολλούς η καλύτερη “χριστουγεννιάτικη” ταινία όλων των εποχών και κατέχει περίοπτη θέση σε όλες τις σχετικές λίστες. Πράγματι, η ιστορία ενός απογοητευμένου επιχειρηματία ο οποίος σκέφτεται να αυτοκτονήσει λόγω κάποιων σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει με τη δουλειά του, αλλά μεταπείθεται από έναν άγγελο που έρχεται στη γη και του εξηγεί πώς θα ήταν οι ζωές των αγαπημένων του προσώπων χωρίς την παρουσία του, είναι ιδανική για να διαβάσει κανείς το μήνυμα των Χριστουγέννων -έστω και με τον αμερικάνικο τρόπο των 40s. Ο Capra, ισορροπώντας όπως συνηθίζει ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα, ευτύχησε να επιλέξει εδώ για πρωταγωνιστή του το James Stewart, η ερμηνεία του οποίου απογείωσε την ταινία. Παρ’ ότι δε γνώρισε εμπορική επιτυχία στην εποχή της, η ταινία με τα χρόνια έγινε κλασική, αφού κάθε χρόνο τέτοια εποχή προβάλλεται από πολλά τηλεοπτικά κανάλια.

Miracle on 34th Street (1947)

Θαύμα στο Μανχάταν

Το κεντρικό θέμα της κλασικής ταινίας του George Seaton, δηλαδή η δύναμη που μπορεί να έχει κανείς να πιστεύει σε κάτι εξωπραγματικό, χωρίς να επηρεάζεται από την κοινή λογική, συνάδει απολύτως με το πνεύμα των Χριστουγέννων. Ένας συμπαθητικός γεράκος που προσλαμβάνεται για να παίξει το ρόλο του Άι-Βασίλη από την υπεύθυνη ενός πολυκαταστήματος, διατείνεται ότι όντως είναι ο Άγιος Βασίλης, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί τρελός και η υπόθεση να φτάσει στα δικαστήρια. Παρ’ ότι φαίνεται αφελής στη σημερινή εποχή, η ταινία διατηρεί την αγνότητα της και εξακολουθεί να συγκινεί μετά από σχεδόν 70 χρόνια, κάτι που φαίνεται από τα 3 remake που την ακολούθησαν. Η ταινία κέρδισε 3 Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και το Όσκαρ Σεναρίου, ενώ η μικρή Natalie Wood κάνει εδώ μια από τις πρώτες της κινηματογραφικές εμφανίσεις.

Scrooge (1951)

Σκρουτζ

Η Χριστουγεννιάτικη ιστορία του Charles Dickens γνωρίζει εδώ την καλύτερη κινηματογραφική της μεταφορά (από τις 22 συνολικά για το σινεμά ή την τηλεόραση), ενώ ο ήρωας της ο Εμπενίζερ Σκρούτζ, βρίσκει στο πρόσωπο του μεγάλου Σκωτσέζου ηθοποιού Alastair Sim τον ιδανικό ερμηνευτή του. Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1843, ο γκρινιάρης, κακότροπος και τσιγκούνης Σκρουτζ, δέχεται στον ύπνο του την επίσκεψη τριών φαντασμάτων, που του δίνουν προθεσμία για να αλλάξει ριζικά τη ζωή και τη συμπεριφορά του απέναντι στους ανθρώπους. Ο σχετικά άγνωστος Ιρλανδός σκηνοθέτης Brian Desmond Hurst βασίζει πολλά στο εξαιρετικό σενάριο, τη θαυμάσια ασπρόμαυρη φωτογραφία, αλλά κυρίως στην εκπληκτική ερμηνεία του Alastair Sim που απογείωσε την ταινία πέρα από το επίπεδο της οικογενειακής χριστουγεννιάτικης ιστορίας.

White Christmas (1954)

Λευκά Χριστούγεννα

Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, δυο παλιοί φίλοι από το στρατό δημιουργούν ένα διάσημο μουσικοχορευτικό ντουέτο. Όταν γνωρίζουν και ερωτεύονται δυο όμορφες αδερφές που κάνουν την ίδια δουλειά, τις ακολουθούν στο Βερμόντ όπου αυτές έχουν προσληφθεί για να παρουσιάσουν ένα χριστουγεννιάτικο σόου… Ο καλός επαγγελματίας Michael Curtiz (Casablanca), μετά τη δεκαετία του ’40, όπου είχε αποκτήσει ειδικότητα στα φιλμ-νουάρ και τις πολεμικές περιπέτειες, στρέφεται με μεγάλη επιτυχία προς το μιούζικαλ, χρησιμοποιώντας τα σωστά συστατικά στις σωστές δόσεις: ο Bing Crosby, ο Danny Kaye και η Rosemary Clooney είναι κεφάτοι, η χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα γοητευτική, ενώ η μουσική και τα τραγούδια του Irving Berlin υπέροχα (με την υποσημείωση πάντως, ότι το ομώνυμο διάσημο τραγούδι ακούστηκε για πρώτη φορά στο αντίστοιχης θεματολογίας Holiday Inn του 1942).

We’re no Angels (1955)

Δεν Είμαστε Άγγελοι

Τρεις κατάδικοι που μόλις έχουν αποδράσει από το Devil’s Island, βρίσκουν καταφύγιο τα Χριστούγεννα στο σπίτι ενός καλόκαρδου εμπόρου. Παρ’ ότι τα αρχικά τους σχέδια είναι διαφορετικά, η καλοσύνη με την οποία τους περιβάλλει ο έμπορος και η οικογένεια του, τους ωθεί να τον βοηθήσουν σε κάποια σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει… Το Πνεύμα των Χριστουγέννων και πάλι σε δράση, σ’ αυτήν την ανάλαφρη κωμωδία του Michael Curtiz (ξανά), που παρ’ όλη τη εμφανή θεατρική της καταγωγή,  που περιορίζει σχεδόν όλη τη δράση μέσα σ’ ένα σπίτι και το αταίριαστο casting (Humphrey Bogart-Peter Ustinov-Aldo Ray), καταφέρνει να γίνει ώρες ώρες αρκετά διασκεδαστική, χάρη κυρίως στο ατομικό ταλέντο των πρωταγωνιστών της. Ο Neil Jordan σκηνοθέτησε το 1989 μια αρκετά διαφορετική εκδοχή της ιστορίας, με το Sean Penn και το Robert De Niro.

Silent Night, Deadly Night (1984)

Οργισμένος Εκτελεστής

Ένας νεαρός που δουλεύει σε ένα πολυκατάστημα, έχει μεγαλώσει σε δύσκολες συνθήκες στο ορφανοτροφείο, μετά τη δολοφονία των γονιών του από ένα ληστή μεταμφιεσμένο σε Άι-Βασίλη. Όταν για τις ανάγκες της δουλειάς του αναγκάζεται να φορέσει μια αντίστοιχη στολή κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, ξεπερνά τα όρια και επιδίδεται σε ένα μπαράζ δολοφονιών… Και ένα χριστουγεννιάτικο θρίλερ στη λίστα… Κλασικό αμερικάνικο cult b-movie του Charles E.Sellier Jr., χωρίς ιδιαίτερες καλλιτεχνικές αξιώσεις, αλλά με αρκετό χιούμορ και τολμηρό σενάριο, που οδήγησε βέβαια την ταινία σε εμπορική αποτυχία, αφού ο μέσος Αμερικανός δύσκολα μπορούσε να αποδεχθεί τον Άι-Βασίλη σε ρόλο μανιακού δολοφόνου. Παρ’ όλα αυτά η ταινία απέκτησε στη συνέχεια 4 (!) sequels που φυσικά ήταν όλα σαφώς χειρότερα από το πρωτότυπο…

Die Hard (1988)

Πολύ Σκληρός για να Πεθάνει

Όχι βέβαια η ιδανική ταινία για να εντρυφήσει κανείς  στο κλίμα αγάπης και συγχώρεσης των ημερών, αφού ο Bruce Willis αναγκάζεται από το σενάριο, να ξεπαστρέψει με ποικίλους τρόπους δώδεκα τρομοκράτες που κρατούν ομήρους, σε ένα χριστουγεννιάτικο πάρτι στο Λος Άντζελες. Παρ’ όλα αυτά η ταινία του John McTiernan παραμένει ένα πιστό στις αρχές του action-movie, με πολλές εντυπωσιακές σκηνές δράσης και σεναριακές ανατροπές και βασικό της ατού το Bruce Willis, που δείχνει γεννημένος για το ρόλο, αλλά και το σπουδαίο Alan Rickman στο ρόλο του κακού. Η τεράστια εμπορική επιτυχία της ταινίας πυροδότησε μια αλυσίδα μέτριων -πολλές φορές γραφικών- sequels, ενώ είναι χαρακτηριστικό, ότι πέραν των τεσσάρων υποψηφιοτήτων για τεχνικά Όσκαρ που απέσπασε, κέρδισε το βραβείο καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας της ιαπωνικής Ακαδημίας!!

Home Alone (1990)

Μόνος στο Σπίτι

Παραμονές Χριστουγέννων και ο μικρός Κέβιν μένει μόνος στο σπίτι, αφού η οικογένεια του φεύγει για διακοπές στο Παρίσι, ξεχνώντας να τον πάρουν μαζί τους… Παρ’ ότι στην αρχή ο Κέβιν ενθουσιάζεται από την προοπτική της πλήρους ελευθερίας που του προσφέρεται, θα ανακαλύψει στη συνέχεια ότι εκτός από τη μοναξιά, θα πρέπει να αντιμετωπίσει και δυο διαρρήκτες που προσπαθούν να μπουν στο σπίτι… Η ταινία του Chris Columbus που έκανε διάσημο το νεαρό Macauley Culkin και δημιούργησε πολλές προσδοκίες για την μετέπειτα καριέρα του, δε λείπει ποτέ από κανένα Χριστουγεννιάτικο αφιέρωμα, ενώ την ακολούθησαν αρκετά sequels χωρίς την ίδια επιτυχία. Εξαιρετικές ερμηνείες από το νεαρό πρωταγωνιστή, αλλά και τους Joe Pesci και Daniel Stern στους ρόλους των ληστών και ένα απλό αλλά ξεκαρδιστικό σενάριο, εγγυώνται δυο ώρες αβίαστης χολιγουντιανής διασκέδασης, απόλυτα εναρμονισμένης στο πνεύμα των ημερών.

The Nightmare before Christmas (1993)

Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης

Χριστούγεννα και Εφιάλτης, σημειολογικά δυο εκ διαμέτρου αντίθετες έννοιες, σμίγουν ταιριαστά εδώ, στο ιδιαίτερο κινηματογραφικό σύμπαν του Tim Burton, που παρουσιάζει τη δικιά του εκδοχή μιας “οικογενειακής” χριστουγεννιάτικης ιστορίας. Χωρίς να παρεκκλίνει καθόλου από την αγαπημένη του θεματολογία, του αταίριαστου ήρωα που προσπαθεί να κάνει το καλό, αλλά δύσκολα γίνεται αποδεκτός από τους γύρω του, ο Burton δημιούργησε μια ταινία σταθμό για το κινούμενο σχέδιο, που ανανέωσε παράλληλα την κουρασμένη  μυθολογία των χριστουγεννιάτικων ταινιών. Γυρισμένη με την επαναστατική για την εποχή της τεχνική του stop-motion animation, όπου οι χαρακτήρες δεν ζωγραφίζονται, αλλά κατασκευάζονται και κινούνται καρέ-καρέ, ώστε να προσδίδουν στην εικόνα τρισδιάστατη όψη, με εκπληκτικά σκηνικά, θαυμάσια μουσική του Danny Elfman, αλλά και σενάριο έξυπνο και αιχμηρό -περισσότερο απ’ όσο θα περίμενε κανείς για ταινία του είδους, αυτός ο Εφιάλτης είναι ιδανικό συμπλήρωμα μιας γιορτινής βραδιάς.

Eyes Wide Shut (1999)

Μάτια Ερμητικά Κλειστά

Η τελευταία ταινία του μεγάλου Stanley Kubrick σε μια λίστα με χριστουγεννιάτικα φιλμ; Πριν κλείσετε τον υπολογιστή σας σκεφτείτε το λίγο… Η ταινία, που παρακολουθεί ένα νεαρό ζευγάρι (Nicole Kidman-Tom Cruise) σε μια πορεία προς την αυτογνωσία και τη σεξουαλική συνειδητοποίηση, περνώντας μέσα από μια ονειρική κόλαση σεξουαλικών οργίων, διαστροφών και απόκρυφων επιθυμιών, διχάζοντας κοινό και κριτικούς, δεν έχει να κάνει βέβαια με το χριστουγεννιάτικο πνεύμα. Ο Kubrick όμως, μεταφέροντας την αρχική ιστορία της νουβέλας του Arthur Schnitzler από την εποχή του καρναβαλιού στα Χριστούγεννα και γεμίζοντας σχεδόν κάθε σκηνή του φιλμ με στολισμένα δέντρα και χριστουγεννιάτικη διακόσμηση, πιθανώς να ήθελε να χρησιμοποιήσει τη γιορτή της αγάπης και της χαράς, σαν αντίβαρο στη σκοτεινή πορεία των δυο πρωταγωνιστών. Ίσως τελικά η ταινία θα μπορούσε να μπει σε μια λίστα χριστουγεννιάτικων ταινιών μόνο για ενήλικες…

Love Actually (2003)

Αγάπη Είναι…

Παραμονές Χριστουγέννων στο Λονδίνο, διαφορετικά ζευγάρια ανθρώπων ψάχνουν να βρουν την αληθινή αγάπη. Ερωτεύονται, χωρίζουν, απογοητεύονται, ενθουσιάζονται. Ένας ύμνος για την αγάπη σε όλες τις πιθανές εκδοχές της, ρομαντική ή πλατωνική, αδελφική ή φιλική. Μπροστά στη δύναμη της αγάπης όλοι είναι ίσοι, πρωθυπουργοί, ροκ σταρ, συγγραφείς, μετανάστες ή πόρνες, συμπεραίνει ο πρωτοεμφανιζόμενος τότε Richard Curtis. Και βέβαια τα πράγματα μπορεί να μην είναι ακριβώς έτσι όπως τα λέει ο Curtis, αλλά από τη μια το πνεύμα των Χριστουγέννων που δείχνει να οδηγεί τους ήρωες (και εμάς…) στις σωστές αποφάσεις και από την άλλη το υπέροχο και λαμπερό all-star cast της ταινίας (Hugh Grant, Liam Neeson, Laura Linney, Bill Nighy, Colin Firth, Keira Knightley κλπ), μας επιτρέπει να συγχωρήσουμε στο σκηνοθέτη αυτή τη μικρή ατασθαλία και να απολαύσουμε μια από τις πιο feelgood ταινίες της εποχής μας.

Bad Santa (2003)

 Ο Άι-Βασίλης Είναι… Λέρα

Ένας Άι-Βασίλης διαφορετικός από τους άλλους…  Πίνει, καπνίζει, βρίζει, προκαλεί, μισεί τα μικρά παιδιά και αντί να μοιράζει δώρα τα Χριστούγεννα αρέσκεται να ληστεύει χρηματοκιβώτια πολυκαταστημάτων μαζί με τον μεταμφιεσμένο σε τάρανδο  νάνο-συνεργάτη του… Όλα πηγαίνουν καλά, ώσπου γνωρίζει ένα αφελές αγόρι που πιστεύει ότι είναι ο πραγματικός Άι-Βασίλης… Με τη βοήθεια των αιρετικών σεναριογράφων του Χόλιγουντ, Glen Ficara και John Requa (I Love You Philip Morris),  ο Terry Zwigoff σκηνοθετεί μια αντισυμβατική (ως εξωφρενική) μαύρη κωμωδία που δε διστάζει να τα βάλει ακόμα και με το πνεύμα των Χριστουγέννων. Ιδανική επιλογή για τον κεντρικό ρόλο ο Billy Bob Thornton, σε μια ταινία που προσπαθεί να πει πολλά χωρίς να τα καταφέρνει πάντα, αλλά εντυπωσιάζει με την τόλμη να διαχειριστεί το θέμα της με διαφορετικό τρόπο από τις περισσότερες ταινίες του είδους.

Joyeux Noël (2005)

Καλά Χριστούγεννα

Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1914, κάπου στα γαλλοελβετικά σύνορα, ενώ  μαίνεται ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος, Γάλλοι, Σκωτσέζοι και Γερμανοί στρατιώτες συνάπτουν μια ιδιότυπη ανακωχή, παραβαίνοντας τις εντολές των ανωτέρων τους , με σκοπό να γιορτάσουν ενωμένοι -έστω και για λίγο- τη γέννηση του Χριστού. Αναπόφευκτα βέβαια, οι υπεύθυνοι για αυτή την προσωρινή ανακωχή, τιμωρήθηκαν στη συνέχεια από τους ανωτέρους τους, ενώ οι περισσότεροι απ’ αυτούς σκοτώθηκαν αργότερα στο πεδίο της μάχης. Ο Christian Carion, παίρνοντας αφορμή από ένα πραγματικό περιστατικό, δημιουργεί μια ταινία γεμάτη ανθρωπιά και ευαισθησία, που μιλά για τη φρίκη του πολέμου σε αντιδιαστολή με τις βαθύτερες ανθρώπινες ανάγκες για επικοινωνία και αγάπη. Αξιοσημείωτες ερμηνείες από ταλαντούχους Ευρωπαίους ηθοποιούς που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους.

Un Conte de Noël (2008)

Μια Νύχτα Χριστουγέννων

Τα μέλη μιας πολυμελούς γαλλικής οικογένειας μαζεύονται στο πατρικό σπίτι σε μια μικρή επαρχιακή πόλη, για να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα. Οι σχέσεις τους είναι τεταμένες από παλιά, αλλά τώρα τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, αφού η μητέρα της οικογένειας, η Ζινιόν, χρειάζεται άμεσα μεταμόσχευση μυελού των οστών, αφού πάσχει από λευχαιμία. Ο μοναδικός συμβατός δότης όμως, είναι ένας από τους γιους της, που είναι το μαύρο πρόβατο της οικογένειας. Με το Χριστουγεννιάτικο background να φαντάζει αταίριαστο με την ψυχική κατάσταση των μελών της οικογένειας, ο Arnaud Desplechin σκηνοθετεί έντιμα ένα δυνατό οικογενειακό δράμα, που σε άλλα χέρια θα μπορούσε να εξελιχθεί σε δακρύβρεχτο μελό. Μεγάλο ατού της ταινίας αποτελεί η παρουσία της Catherine Deneuve στον πρωταγωνιστικό ρόλο, πλαισιωμένη από ταλαντούχους ηθοποιούς της νέας γενιάς.

Το Τέλος του (Brody) Homeland

Τα παρακάτω σχόλια αναφέρονται στην τρίτη σεζόν της σειράς Homeland και περιέχουν spoilers

Η τρίτη σεζόν του Homeland, της τηλεοπτικής σειράς του καλωδιακού καναλιού Showtime που ολοκληρώθηκε προχθές, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως μια σειρά που ξεκινά με τις καλύτερες προϋποθέσεις, χάνει το δρόμο της, όταν αποκλειστικός στόχος των σεναριογράφων της γίνεται να βγάλουν λίγα περισσότερα χρήματα, εκμεταλλευόμενοι την αρχική επιτυχία. Μια σειρά που θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε μία ή έστω σε δύο σεζόν ετοιμάζεται για την τέταρτη… και μάλιστα χωρίς το βασικό πρωταγωνιστή της.

Η λογική της στυμμένης λεμονόκουπας

…Γιατί ο βασικός πρωταγωνιστής της σειράς -θέλουμε δε θέλουμε- ήταν ο Nicholas Brody (Damian Lewis), από την αρχή ως το τέλος. Ακόμα και στο πρώτο μισό της τρίτης σεζόν, όπου οι σεναριογράφοι τον είχαν εξαφανίσει, η απουσία του και η επικείμενη επανεμφάνιση του αποτελούσε το μοναδικό λόγο για να συνεχίσει να βλέπει κανείς τη σειρά. Ο χαρακτήρας του Brody, πολύ πιο ενδιαφέρων και πολυδιάστατος από τους άλλους δυο βασικούς χαρακτήρες, της Carrie Mathison (Claire Danes) και του Saul Berenson (Mandy Patinkin), ήταν αυτός που διαφοροποίησε το Homeland από άλλες αντίστοιχες σειρές. Γιατί το Homeland δεν ήταν ποτέ μια σειρά μόνο για τη CIA ή για τα πολιτικά παιχνίδια που παίζονται πάνω και κάτω από τα γραφεία των μυστικών υπηρεσιών. Δεν ήταν βέβαια η ιστορία της Carrie Mathison, μιας διπολικής προσωπικότητας που συνήθιζε να βασίζεται στο ένστικτο της πιο πολύ από τη λογική, ούτε του Saul Berenson ενός σκεπτόμενου διευθυντή με φιλοσοφικές και υπαρξιακές ανησυχίες. Αλλά αντίθετα ήταν η ιστορία του  Nicholas Brody, ενός μέσου Αμερικανού πεζοναύτη, που αφού έμεινε 8 χρόνια αιχμάλωτος, άλλαξε στρατόπεδο και βρέθηκε σε μια δίνη τεράστιων ηθικών και συναισθηματικών διλημμάτων εξαιτίας αυτής του της απόφασης. Το Homeland ήταν η ιστορία ενός ανθρώπου που αντιμετώπιζε την πολιτική με αδιαφορία και οι αποφάσεις του είχαν να κάνουν με τα προσωπικά του βιώματα και ανάγκες. Η αλληλεπίδραση του χαρακτήρα του με τους άλλους κεντρικούς χαρακτήρες και ιδιαίτερα της Carrie, ήταν η κινητήρια δύναμη της εξέλιξης της πλοκής. Το Homeland θα μπορούσε να έχει υπάρξει χωρίς την Carrie και τον Saul, όχι όμως χωρίς αυτόν. Ο θάνατος του βέβαια, δεν ήταν παράλογος ή μη αναμενόμενος -αν και διαφωνώ ριζικά στο χρόνο και τον τρόπο που ήρθε- εξάλλου ήταν μάλλον αναπόφευκτος στη ροή της ιστορίας. Ίσως να ήταν καλύτερα για τη σειρά και την αξιοπιστία της, αν είχε συμβεί νωρίτερα. Το παράλογο είναι ότι η σειρά θα συνεχιστεί χωρίς αυτόν. Όπως η CIA και ο Αμπού Ναζίρ τον χρησιμοποίησαν κατά το δοκούν και τον πέταξαν σαν μια στυμμένη λεμονόκουπα, την ίδια τύχη του επιφύλαξαν και οι σεναριογράφοι της σειράς (…), παρ’ ότι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να ολοκληρώσουν την πορεία του χαρακτήρα του προς τη μετάνοια (;) και τη λύτρωση . Η συνέχιση της σειράς αποτελεί τουλάχιστον ασέβεια προς το χαρακτήρα του. Χωρίς τον Brody δεν υπάρχει Homeland. Το Homeland τελείωσε (γι’ αυτό άλλωστε και η χρήση του παρελθοντικού χρόνου στα γραφόμενα).

One of the reasons I was put in this earth, was for our paths to cross…

Λέει η Carrie στο Brody στην τελευταία τους συνάντηση… και όσο κι αν φαίνεται μελό ή υπερβολικό, έχει απόλυτο δίκιο… Το βασικό ατού του Homeland ήταν πάντα η εκπληκτική χημεία των δυο πρωταγωνιστών του, του Damian Lewis και της Claire Danes. Οι σκηνές που μοιράζονταν μαζί ήταν πάντα αυτές που απογείωναν τη σειρά και μας ανάγκαζαν να βάζουμε στην άκρη τις χιλιάδες σεναριακές τρύπες, τις εξωφρενικές ανατροπές και παλινωδίες, αλλά και τις άχρηστες υποπλοκές με χαρακτήρες που δεν ενδιέφεραν κανέναν, που ειδικά στον τρίτο κύκλο, ήταν ο κανόνας παρά μια μικρή παρεκτροπή. Η σχέση τους, χωρίς να μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο ως ερωτική, καθόρισε τους χαρακτήρες τους και τις πράξεις τους. Από ένα σημείο και μετά ότι κι αν έκανε ο Brody ήταν για την Carrie και αντίστροφα. Η Carrie δε θα είναι ποτέ η ίδια χωρίς το Brody, θα είναι μια εντελώς διαφορετική προσωπικότητα που πιθανώς δε θα μας ενδιαφέρει…

Προγραμματισμός…

Ο προγραμματισμός της τρίτης σεζόν και των επεισοδίων της ήταν πραγματικά πολύ κακός. Για τα πρώτα 7-8 επεισόδια η σειρά έδινε την εντύπωση ότι έπασχε από έλλειψη στόχων. Ίσως αυτό να οφείλεται στην απουσία μιας από τις βασικές σεναριογράφους, της Meredith Stiehm, που κλήθηκε εσπευσμένα να επιστρέψει προς το τέλος, αλλά βασικά θα το ξαναπώ κινδυνεύοντας να γίνω γραφικός, το πρόβλημα ήταν η απουσία του Brody από τη δράση. Η εισαγωγή ανούσιων ως γελοίων υποπλοκών, όπως το ερωτικό ξύπνημα και η χειραφέτηση της Dana (…), η σχέση του Saul με τη γυναίκα του (ο Θεός να την κάνει…) και οι εξωσυζυγικές περιπέτειες της τελευταίας, η προσθήκη του χαρακτήρα της Fara που δεν δικαιολόγησε σχεδόν ποτέ την παρουσία της στη σειρά, η εμφάνιση του γραφικού ως κωμικού γερουσιαστή Lockhart και βέβαια πάνω απ’ όλα το τραγελαφικό σχέδιο των Saul και Carrie για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κακού της σεζόν Madjid Javadi, δεν προσέφεραν τίποτα, αντίθετα προκάλεσαν χασμουρητά και βαρεμάρα, για πρώτη φορά στα τρία χρόνια ζωής της σειράς. Ξαφνικά από το 8^ο επεισόδιο και μετά, όπου υπάρχει και το όποιο ζουμί της ιστορίας, η σειρά άρχισε να τρέχει κάνοντας άλματα στο χρόνο (...) και αφήνοντας στους χαρακτήρες αλλά και στο θεατή συναισθηματικά κενά, δύσκολα να καλυφθούν με 4-5 ατάκες.  Η εξπρές θεραπεία-απεξάρτηση του Brody, η παραμονή του στο Ιράν για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα  μέχρι να γίνει λαϊκός ήρωας εκεί, η πορεία του προς την όποια λύτρωση, πέρασαν με εξωφρενική ταχύτητα από την οθόνη μας, ενώ στο τέλος, το “Four months later” μετά το θάνατο του Brody, ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Ερωτήματα σημαντικά δεν απαντήθηκαν ποτέ, οι βασικοί ήρωες εμφανίστηκαν σχεδόν ανεπηρέαστοι από το θάνατο του, ενώ η οικογένεια του που μονοπωλούσε τα πρώτα επεισόδια εξαφανίστηκε παντελώς. Πραγματικά τη  μοναδική στιγμή που ήθελε κανείς να δει τις αντιδράσεις της Dana και της Jessica, αυτές ήταν απούσες. Ο Alex Gansa, βασικός σεναριογράφος και παραγωγός της σειράς, δήλωσε χθες ότι η οικογένεια του Brody εκπλήρωσε το σκοπό της (να καθυστερήσει τη δράση για 5-6 επεισόδια και μετά να εξαφανιστεί;). Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε… η εντύπωση που δημιουργεί πάντως το δεύτερο μέρος της τρίτης σεζόν, παρ’ ότι ορισμένα από τα τελευταία επεισόδια είναι εξαιρετικά από άποψη σκηνοθεσίας και δημιουργίας σασπένς (το παλιό καλό Homeland), είναι ότι οι σεναριογράφοι προσπάθησαν να απεμπλακούν από το “βαρίδιο” Brody, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, για να προχωρήσουν παρακάτω (που ακριβώς;)…

Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μαλάκες…

Και κάποια ρητορικά ερωτήματα και συμπεράσματα, που θα μείνουν προφανώς χωρίς απάντηση, απλά για να μην επιβεβαιωθεί το τραγούδι του Μηλιώκα… Και προσέξτε εδώ δε μιλάμε για το Lost, αλλά για μια υποτίθεται ρεαλιστική σειρά…

-Οκ, η Carrie με τον Saul είχαν προσχεδιάσει το κόλπο από την αρχή για να προσελκύσουν το Javadi. Και η σκηνή όπου η Carrie παρακολουθεί την κατάθεση του Saul μόνη στο σπίτι της και κλαίει γοερά τι ρόλο παίζει;

-Ο διευθυντής της CIA μπορεί άνετα να πάρει ένα αεροπλάνο, να πάει στο Καράκας σε μια υποβαθμισμένη φτωχογειτονιά και να συναντηθεί με κάποιους εμπόρους ναρκωτικών για να διαπραγματευτεί την απελευθέρωση του Brody!!

-Η γυναίκα του διευθυντή της CIA έχει μια εξωσυζυγική σχέση αλλά κανείς δεν το γνωρίζει!! Επίσης το σπίτι του διευθυντή της CIA δεν παρακολουθείται: όποιος θέλει μπαίνει μέσα για να εγκαταστήσει μια συσκευή παρακολούθησης, χωρίς να αντιμετωπίσει το παραμικρό πρόβλημα…

-Η Φάρα είναι μια αναλύτρια της CIA ιρανικής καταγωγής, αλλά επειδή έχει ψυχολογικά προβλήματα δεν πάει στη δουλειά της για μερικές μέρες. Δέχεται μια επίσκεψη λοιπόν από έναν ευγενέστατο κύριο ο οποίος την προτρέπει να επιστρέψει στη δουλειά της (… ).

-Αυτό το καρφί που αναφέρθηκε στον πρώτο κύκλο ποιος ήταν τελικά; Μάλλον οι σεναριογράφοι το ξέχασαν…

-Ποιος μετακίνησε το αυτοκίνητο του Brody στo τελευταίο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν παίζει να μάθουμε; Πολύ αργά πια…

-Αυτός ο καημένος ο Chris, μήπως τελικά είναι νόθος; Κατανοητή η αδυναμία του Brody στην κόρη του, αλλά…

-Ο Majid Javadi, υψηλά ιστάμενος στην ιεραρχία των μυστικών υπηρεσιών στο Ιράν, ταξιδεύει ινκόγνιτο στις ΗΠΑ, όπου διακινδυνεύοντας την αποστολή του, σκοτώνει την τέως γυναίκα του και τη νύφη του. Παρ’ ότι η CIA έχει πληροφορηθεί την άφιξη του (πάλι καλά) και ο Saul γνωρίζει το μίσος του για την τέως γυναίκα του, κανείς δεν ασχολείται με την προστασία της…

-Η (ανήλικη;) Dana που έφυγε από το σπίτι της συντετριμμένη για να συγκατοικήσει με μια φίλη της, αλλά τελικά κατέληξε να καθαρίζει δωμάτια σε ένα μοτέλ, βλέπει ξαφνικά μπροστά της τον πατέρα της, τον πιο καταζητούμενο άνθρωπο σε όλο τον κόσμο και αφού του δηλώνει ότι δε θέλει να τον ξαναδεί, εξαφανίζεται από τη σειρά, χωρίς καν να ειδοποιήσει τη μητέρα της για τη συνάντηση.

-Όταν η Carrie αποκαλύπτει στο Brody την εγκυμοσύνη της, του λέει “from our time at the lake”!!! Πόσο αργά περνά ο καιρός!...

-Ο Javadi προειδοποιεί το Saul για τις τραγικές συνέπειες που θα είχε η ταυτόχρονη σύλληψη του Brody και της Carrie. Παρ’ ότι αυτό ουσιαστικά συμβαίνει, ο υπεύθυνος της ομάδας που τους συλλαμβάνει αφήνει ελεύθερη την Carrie μπροστά στα μάτια των μελών του αποσπάσματος που συμμετέχει στην καταδίωξη, ενώ η Carrie του πιάνει και ψιλοκουβέντα, λέγοντας του να τηλεφωνήσει στο Javadi!!!

-Ο Javadi (που από ώρα σε ώρα θα ανεβεί στο νούμερο 2 ή 3 του ιρανικού καθεστώτος, ενώ στη μικρή του συμμετοχή στη σειρά έχει ξεπαστρέψει 3-4 άτομα με ποικίλους τρόπους), έχει κατά βάθος καλή καρδιά: συναντιέται μέσα στην Τεχεράνη με την Carrie, για να την καθησυχάσει και να την παρηγορήσει για την επικείμενη εκτέλεση του αγαπημένου της, ενώ της κάνει και μια εξπρές ψυχανάλυση στα όρθια!!

-Ο Brody που ως γνωστόν έχει ασπαστεί το Ισλάμ, σ’ όλο το τελευταίο επεισόδιο αναφωνεί τουλάχιστον 3 φορές “Jesus”… (θα μου πείτε τώρα αυτό σε ενόχλησε; Οκ..)

-Τέσσερις μήνες μετά, η σχέση της Carrie με το Lockhart, το νέο διευθυντή της CIA, είναι πλέον εξαιρετικές, παρ’ ότι ο τελευταίος ουσιαστικά παρέδωσε το Brody στους Ιρανούς. Ο ατίθασος χαρακτήρας της και το ρεσιτάλ ανυπακοής στους ανωτέρους της, ανταμείβεται με τη θέση της διευθύντριας του σταθμού της Ιστανμπούλ!!

Και φανταστείτε ότι μέσα σ’ αυτό τον καταιγισμό από σεναριακές τρύπες και παλινωδίες, αυτό που στιγματίστηκε εντονότατα από την αμερικανική κριτική, είναι ότι η Carrie καπνίζει ενώ είναι έγκυος!!

You are the smartest and the dumbest fucking series I've ever watched! 

Παραφράζοντας τα λεγόμενα του Saul Berenson από τους τίτλους της σειράς, αυτή είναι η τελική μου άποψη για το Homeland, που θα καταλάβει περίοπτη θέση στον κατάλογο των σειρών που αγαπάμε να μισούμε… Με μια από τις καλύτερες πρώτες σεζόν σειράς που έχουμε παρακολουθήσει ποτέ, δημιούργησε πολλές προσδοκίες, αλλά μετά την απάντηση του κρίσιμου ερωτήματος αν ο Brody είναι ή όχι διπλός πράκτορας, δεν βρήκε ένα αντίστοιχης σπουδαιότητας ερώτημα να θέσει στους θεατές της, ενώ εκτός αυτού, στην τελευταία σεζόν εγκατέλειψε τον κεντρικό της ήρωα στη μοίρα του. Η σειρά σαφώς θα έπρεπε να ολοκληρωθεί νωρίτερα, αλλά για μένα (και για πολλούς άλλους πιστεύω) ολοκληρώθηκε –έστω και τώρα- με τη σκηνή του θανάτου του Brody. Η συνέχιση της αποτελεί ένα μεγάλο ρίσκο για τους δημιουργούς της, αφού δεν πιστεύω ότι μπορεί να αποτινάξει ποτέ από πάνω της τη σκιά του Brody, χωρίς να γελοιοποιηθεί. Μια πιθανώς έξυπνη ιδέα πάντως, θα μπορούσε να είναι  να αλλάξει το όνομα της (…).

Ο Εχθρός μου

Μια βόλτα στα βαθιά

2013, Ελλάδα, 107 min

Σκηνοθεσία: Γιώργος Τσεμπερόπουλος/Σενάριο: Γιάννης Τσίρος/Παίζουν: Μανώλης Μαυρομματάκης, Μαρία Ζορμπά, Γιώργος Γάλλος, Ηλίας Μουλάς, Αριάδνη Καβαλιέρου, Αντώνης Καρυστινός, Θανάσης Παπαγεωργίου, Tudor Chirila

Στους κινηματογράφους από 14/11/2013

Ο Κώστας Στασινός (Μανώλης Μαυρομματάκης) είναι ένας επιτυχημένος γεωπόνος και φιλήσυχος οικογενειάρχης που ζει μια ήσυχη, αλλά αξιοζήλευτη ζωή με τη γυναίκα του και τα δυο παιδιά του. Όταν μια συμμορία εισβάλλει στο σπίτι του για να το ληστέψει και ένα από τα μέλη της κακοποιεί την έφηβη κόρη του, οι ισορροπίες του διαταράσσονται ανεπανόρθωτα. Η αστυνομία δεν του δίνει πολλές ελπίδες για τη σύλληψη των ενόχων, αλλά ένας γείτονας θα του δώσει κάποιες σημαντικές πληροφορίες που θα τον οδηγήσουν στα ίχνη τους. Τότε θα βρεθεί μπροστά σε ένα τεράστιο ηθικό δίλημμα που θα τον στιγματίσει για πάντα…

Και να που εν έτει 2013 ανακαλύπτει κανείς ότι υπάρχει καλός ελληνικός κινηματογράφος για το ευρύ κοινό, πέρα από το κύμα του φεστιβαλικού greek weird cinema ή κάποιες ανάξιες λόγου σεξοκωμωδίες της πρόσφατης παραγωγής. Ένας κινηματογράφος απλός, αυθεντικός, που μας κοιτά στα μάτια, που δε φοβάται να αναδείξει και να μιλήσει ανοιχτά για τα πραγματικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας του σήμερα (…), θέτοντας τον καθένα μας προ των ευθυνών του, που αποδεικνύει τελικά ότι παραμένει η λαϊκότερη των τεχνών. Ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος (Ξαφνικός έρωτας/1984, Άντε Γεια/1991, Η Πίσω Πόρτα/2000), ανέκαθεν θιασώτης του καλού λαϊκού σινεμά, επιστρέφοντας μετά από πολλά χρόνια, διαχειρίζεται με λεπτότητα και ευαισθησία ένα ακανθώδες θέμα και στέλνει ένα μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες, ότι δηλαδή η απλότητα και η ειλικρίνεια είναι οι καλύτεροι τρόποι για να μιλήσει κανείς στην καρδιά και στο μυαλό του θεατή.

Ο Εχθρός μου δεν βασίζεται σε κάποια πρωτόλεια ιδέα, αντίθετα μάλιστα ταινίες με θέμα την αυτοδικία, πολλές απ’ αυτές ιδεολογικά αμφιλεγόμενες, κατακλύζουν κάθε χρόνο την παγκόσμια κινηματογραφική παραγωγή. Ο Τσεμπερόπουλος ξεκινώντας από την ίδια αφετηρία με τον  Robert Guédiguian στα Χιόνια του Κιλιμάντζαρο/2011, χωρίς όμως να φτάνει στα επίπεδα μιας θρησκευτικής παραβολής για την αγάπη, όπως ο Γαλλοαρμένιος σκηνοθέτης, μιλά κι αυτός για έναν άνθρωπο της διπλανής πόρτας, που χάνει τον εαυτό του μετά από ένα τραγικό γεγονός, έναν άνθρωπο που ξαφνικά καλείται να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα που ποτέ δεν του είχαν τεθεί, ενώ είναι απροετοίμαστος να το κάνει. Παράλληλα σχολιάζει τους μηχανισμούς που οδηγούν τον άνθρωπο στην απομόνωση και την περιχαράκωση των ατομικών κεκτημένων, σαν αντίδοτο  σε μια σύγχρονη (ελληνική) κοινωνία που βρίσκεται σε κρίση, περισσότερο ηθική και πολιτική, παρά οικονομική. Ο ήρωας του Τσεμπερόπουλου είναι ένας άνθρωπος φύσει αισιόδοξος, ιδεαλιστής, απόγονος της γενιάς της μεταπολίτευσης και των μεγάλων οραμάτων. Μοιάζει χαρακτήρας ηθικός και ευαίσθητος, ενώ η επαγγελματική ενασχόληση του με τα λουλούδια προδίδει μια ιδιαίτερη σχέση με τη γη και τη φύση. Έχει ήσυχη τη συνείδηση του, ζώντας απομονωμένος σε ένα μικρόκοσμο οικογενειακής γαλήνης και ευτυχίας που έχει χτίσει ο ίδιος με τα καλύτερα υλικά. Όταν η τραγωδία του χτυπά την πόρτα, θα ανακαλύψει βίαια έναν διαφορετικό κόσμο, θα δει μια άλλη εικόνα της κοινωνίας απ’ αυτή που είχε στο μυαλό του ή απέφευγε συνειδητά να αντικρύσει κατάματα. Μια κοινωνία βίας και σκληρότητας, μια κοινωνία που προκρίνει το “οφθαλμόν αντί οφθαλμού” ως μέθοδο απονομής δικαιοσύνης, που εκτρέφει εγκληματίες και κυοφορεί σαν αντίβαρο παρανοϊκές προσωπικότητες, όπως του γείτονα του, που έχει μετατρέψει το σπίτι του και τη ζωή του σε οχυρωμένο φρούριο. Η γνωριμία του μαζί του θα σταθεί καθοριστική, αφού θα τον παρασύρει σε μια κατάβαση σε μια προσωπική κόλαση, όπου θα ανακαλύψει έντρομος έναν άλλο εαυτό, που βρίσκεται βαθιά κρυμμένος στην ψυχή του, τον πραγματικό εχθρό του, από τον οποίο δε θα μπορέσει να ξεφύγει.

Ο Τσεμπερόπουλος έχοντας στα χέρια του ένα απλό, αλλά δουλεμένο και στιβαρό σενάριο, εισβάλλει στα άδυτα του μυαλού του ήρωα του και παρακολουθεί στενά την εσωτερική πάλη και την εξέλιξη του χαρακτήρα του, ακροβατώντας με δεξιοτεχνία πάνω στη λεπτή γκρίζα γραμμή που χωρίζει το καλό από το κακό, το φασισμό από τη δημοκρατία και το ρατσισμό από την κοινωνική δικαιοσύνη. Όλοι έχουμε μέσα μας μια βίαιη προδιάθεση, αλλά για να εκδηλωθεί αυτή δημόσια και ακραία, πρέπει να συνηγορούν και οι συνθήκες, φαίνεται να πιστεύει -και όχι άδικα- ο σκηνοθέτης. Αυτό άλλωστε συμβαίνει και στον ήρωα της ταινίας,  που αναπάντεχα περνά από τη θεωρία στην πράξη, από την ψύχραιμη αποτίμηση μιας κατάστασης στη μανία για εκδίκηση, χωρίς να έχει προλάβει να σκεφτεί τις συνέπειες. Ο Μανώλης Μαυρομματάκης αποδεικνύεται ο κατάλληλος άνθρωπος για να ζωντανέψει ρεαλιστικά τα ηθικά διλήμματα του, αφού με μια ερμηνεία χαμηλών τόνων αλλά υψηλών επιδόσεων, καταφέρνει να αποτυπώσει στο πρόσωπο του όλες τις εναλλαγές συναισθημάτων που βιώνει ο ήρωας, από την απορία και την έκπληξη στην οργή, από τη συνειδητοποίηση της αδικίας στη δίψα για εκδίκηση, στις ενοχές και το φόβο. Εξαιρετικοί και οι υπόλοιποι ηθοποιοί του καστ, χτίζουν ολοκληρωμένους χαρακτήρες που απεικονίζουν γλαφυρά τις διαφορετικές τάσεις που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία και κατ’ επέκταση στο ταραγμένο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Η μόνη ένσταση μου έχει να κάνει με το χαρακτήρα του γείτονα, πολύ σημαντικού για την εξέλιξη της πλοκής, ο οποίος μοιάζει υπερβολικά σχηματικός και μονοδιάστατος αγγίζοντας τα όρια της καρικατούρας, καθώς στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα τέτοιες συμπεριφορές και στάσεις ζωής -δυστυχώς- δεν μπορούν να αποδίδονται πια, μόνο σε παρανοϊκούς ή αντικοινωνικούς τύπους.

Σκηνοθετώντας ήσυχα και χαμηλόφωνα, δημιουργώντας μια αποπνικτική ατμόσφαιρα που σε εγκλωβίζει, όσο και τον ήρωα της, ο Τσεμπερόπουλος παραδίδει ίσως την καλύτερη ελληνική ταινία της χρονιάς. Αποφεύγοντας την παγίδα του εύκολου διδακτισμού ή των συνηθισμένων σ’ αυτές τις περιπτώσεις μελοδραματικών κραυγών, περιορίζεται να θέτει κρίσιμα ερωτήματα και -προς τιμήν του- δεν χειραγωγεί το θεατή όσον αφορά τις απαντήσεις, αλλά τον καλεί σε μια εν τω βάθει  αναζήτηση ως τα ενδότερα της ψυχής του. Ακόμα και ο ειρωνικός συμβιβασμός του φινάλε, είναι το ίδιο αμφίσημος με τον τίτλο της ταινίας. Η λύση στο πρόβλημα δεν προσφέρεται στο πιάτο, πιθανόν μάλιστα να μην βρεθεί ποτέ. Ο εχθρός, διαφορετικός ίσως για τον καθένα από μας, θα είναι πάντα εκεί. Στο χέρι μας (;) είναι να τον βρούμε και να τον αντιμετωπίσουμε…

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Χαμηλών τόνων, ρεαλιστική αλλά και βαθιά ανθρώπινη ματιά στα αδιέξοδα και τα διλήμματα του σύγχρονου νεοέλληνα, που ζει σε μια χώρα σε απόλυτη σύγχυση. Εξαιρετικό δείγμα καλού λαϊκού σινεμά που μιλά στην καρδιά και στο μυαλό. Ο Εχθρός μου είναι μια ταινία που αξίζει να δείτε.

7,5/10