The Devil All the Time

Της... κακομοίρας

2020, USA, 138 min

Ελληνικός Τίτλος: Πάντα ο Διάβολος

Σκηνοθεσία: Antonio Campos/Σενάριο: Antonio Campos & Paulo Campos/Παίζουν: Tom Holland, Bill Skarsgård, Sebastian Stan, Robert Pattinson, Harry Melling, Jason Clarke, Haley Bennett, Riley Keough, Eliza Scanlen, Pokey LaFarge, Mia Wasikowska, Donald Ray Pollock

Προβάλλεται στο Netflix

Η ιστορία εξελίσσεται μεταξύ του Knockemstiff του Ohio και του Coal Creek της West Virginia, δυο επαρχιακών πόλεων στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και καλύπτει ένα χρονικό διάστημα μιας 20ετίας περίπου, από το τέλος του Β' Παγκοσμίου πολέμου ως το 1965.Το 1947, ο Γουίλαρντ (Bill Skarsgård) γυρνώντας από τον πόλεμο με πολλά ψυχολογικά τραύματα, γνωρίζει και ερωτεύεται τη γκαρσόνα Σάρλοτ (Haley Bennett). Ταυτόχρονα ο Καρλ (Jason Clarke), ένας διαταραγμένος φωτογράφος, ερωτεύεται τη Σάντι (Riley Keough), ο αδερφός της οποίας (Sebastian Stan) είναι ένας διεφθαρμένος αστυνομικός. Λίγα χρόνια αργότερα, ένας ιδιόμορφος ιεροκήρυκας ο Ρόι (Harry Melling) παντρεύεται την Έλεν (Mia Wasikowska). To 1965 o Άρβιν (Tom Holland), γιος του Γουίλαρντ, μεγαλώνει μαζί με τη Λενόρα (Eliza Scanlen), κόρη του Ρόι, η οποία αναπτύσσει μια περίεργη σχέση με έναν τοπικό ιεροκήρυκα, τον Πρέστον (Robert Pattinson). Οι δρόμοι όλων αυτών των ανθρώπων θα διασταυρωθούν -συχνά με τραγικό τρόπο- με την πάροδο των χρόνων, μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο, όπου κυριαρχούν η θρησκοληψία, η διαφθορά, η βία, το έγκλημα και οι ζωές τους θα αλλάξουν οριστικά...

Από αυτή τη μικρή (...) σύνοψη, καταλαβαίνει εύκολα κανείς ότι το "The Devil All the Time" είναι μια σχεδόν χαοτική ταινία και σε σχέση με το πλήθος των χαρακτήρων με τους οποίους καταπιάνεται, αλλά και όσον αφορά το ύφος της κινηματογραφικής αφήγησης. Πρόκειται για την τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία του -άγνωστου σε μένα ως τώρα- Antonio Campos (Afterschool/2008, Simon Killer/2012, Christine/2016), ο οποίος κατά δήλωση του, αρέσκεται να εξερευνά την ψυχολογία σκοτεινών και διαταραγμένων χαρακτήρων. Ο Campos, ο οποίος είναι υπεύθυνος μαζί με τον αδερφό του και για το σενάριο του φιλμ, μεταφέρει εδώ στην μεγάλη οθόνη το πιο γνωστό βιβλίο του αμερικανού συγγραφέα Donald Ray Pollock, που γράφτηκε το 2011. Ο Pollock, που κρατά και το ρόλο του αφηγητή στην ταινία, κατάγεται από το Knockemstiff του Ohio και παρ'ότι άρχισε να δημοσιεύει τα γραπτά του σε μια προχωρημένη ηλικία, απέκτησε μεγάλη φήμη και θεωρείται πρωτεργάτης του hillbilly gothic (ή southern Ohio gothic).

Βρισκόμαστε στην περίοδο μετά τον πόλεμο, θεωρητικά σε μια εποχή ανεμελιάς και αισιοδοξίας, στο pick του αμερικανικού ονείρου. Στο Knockemstiff του Ohio, στο Coal Creek της West Virginia και σε όλες αυτές τις υποβαθμισμένες αγροτικές περιοχές των ΗΠΑ όμως, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Ο Campos, με τη βοήθεια του διευθυντή φωτογραφίας του Lol Crawley, ανασυστήνει πειστικά την ατμόσφαιρα της εποχής και αναδεικνύει την εικόνα μιας άλλης Αμερικής: μιας Αμερικής που προσπαθεί μάταια να συνέλθει από τα ανεπούλωτα τραύματα του πολέμου, της Αμερικής της φτώχειας, της εξαθλίωσης και της δύσκολης επιβίωσης, αλλά και της άκρατης θρησκοληψίας, της υποκρισίας, της διαφθοράς και της βίας. Σ'αυτή τη χαμένη γωνιά τίποτα δεν αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, ενώ το αμερικάνικο όνειρο μοιάζει πιο πολύ με εφιάλτη. Οι ήρωες του Campos, παγιδευμένοι θαρρείς στις εσωτερικές τους παρορμήσεις, πιόνια μιας αναπότρεπτης μοίρας (ίσως και του ίδιου του διαβόλου), ακολουθούν μια προδιαγεγραμμένη πορεία- κατάβαση στην κόλαση: ένας πατέρας που για να σώσει την άρρωστη γυναίκα του προσφέρει θυσίες στο Θεό, ένα ζευγάρι που αντλεί ηδονή από το θάνατο, ένας ιεροκήρυκας που για να πείσει το ακροατήριο του καταλήγει στην παράνοια, μια νεαρή γυναίκα που λόγω της αφελούς πίστης της οδηγείται στην καταστροφή. Και ο μόνος απ'αυτούς που μπορεί να γλιτώσει και να πάει παρακάτω, δε θα το κάνει χωρίς σημαντικές απώλειες-ουλές, που θα μείνουν χαραγμένες στην ψυχή του για μια ζωή. Ο Campos δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. "Some people were born just so they can be buried" ή αλλιώς (σε ελεύθερη "μετάφραση") κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται μόνο για να κάνουν κακό και κάποιοι άλλοι μόνο για να το δέχονται... μας πληροφορεί ο Donald Ray Pollock υπό το μανδύα του αφηγητή σε κάποια στιγμή της ταινίας... και ίσως αυτή τελικά να είναι η βαθύτερη ουσία του φιλμ.

Τι είναι τελικά το "The Devil All the Time"; μια θρησκευτική παραβολή για λύκους και πρόβατα; μια ηθογραφία εποχής για τη ζωή σε μια χαμένη επαρχία όπου ο χρόνος φαίνεται να έχει σταματήσει; μια σπουδή πάνω στη βία ή απλά το χρονικό της ζωής μιας ομάδας διαταραγμένων χαρακτήρων; ή μήπως μια προκλητική αποδόμηση του αμερικάνικου ονείρου; Αυτό ακριβώς είναι -κατά τη γνώμη μου- και το μεγάλο πρόβλημα της ταινίας. Είναι φανερό ότι ο Antonio Campos προσπαθεί να πει σε 139 λεπτά πολύ περισσότερα απ'αυτά που χωράνε σε μια τέτοια χρονική διάρκεια. Από τη μια, αυτό είναι κάτι αναμενόμενο, καθώς το πρωτογενές υλικό του είναι ένα μυθιστόρημα, από την άλλη όμως, ο σκηνοθέτης και οι παραγωγοί του θα μπορούσαν ίσως να σκεφτούν το ενδεχόμενο μιας μίνι σειράς 7-8 επεισοδίων, που σίγουρα θα έδινε μεγαλύτερο βάθος στην ιστορία αλλά και στους (εξαιρετικά πολλούς για ταινία) χαρακτήρες των ηρώων της, μερικοί από τους οποίους μοιάζουν εντελώς χάρτινοι, αν όχι άχρηστοι για την εξέλιξη της πλοκής. Μια άλλη λύση θα μπορούσε βέβαια να ήταν, η πρόσληψη ενός πιο έμπειρου σεναριογράφου, που θα μπορούσε να προσδώσει στην ταινία έναν πιο στοχευμένο προσανατολισμό (sic!). 

Αν προσθέσει κανείς σ'όλα αυτά, τον τρόπο της κινηματογραφικής αφήγησης που υιοθετεί ο σκηνοθέτης, με τα συνεχή flash back και τα πήγαινε-έλα στο χρόνο, το αποτέλεσμα είναι σχεδόν χαοτικό. Και είναι κρίμα, λόγω της παρουσίας ενός εξαιρετικού cast, του οποίου σχεδόν όλα τα μέλη του δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, ανάλογα βέβαια με το φιλμικό χρόνο που τους διατίθεται. Καλύτεροι όλων, ο Tom Holland, που δείχνει έτοιμος να αποχωριστεί την περσόνα του Spiderman και ο Bill Skarsgård, που δίνει μια εξαιρετική ερμηνεία σε ένα δύσκολο ρόλο. Μικρή παραφωνία αποτελεί η παρουσία του Robert Pattinson, που σ'ένα ρόλο που δικαιολογεί βέβαια την υπερβολή, πλησιάζει περισσότερο στην καρικατούρα. Οι γυναικείοι ρόλοι είναι σαφώς υποβαθμισμένοι, ίσως αντίστοιχοι με την θέση της γυναίκας στην κοινωνία της εποχής, πάντως η παρουσία της Mia Wasikowska περνά απαρατήρητη.

Πέρα απ'όλα αυτά, το "The Devil All the Time" είναι μια υπερφιλόδοξη, αλλά εξαιρετικά άνιση ταινία, που με κάποιο τρόπο όμως, ασκεί στο θεατή μια απροσδιόριστη γοητεία. Θα μπορούσε ίσως να θεωρηθεί μια ακόμα χαμένη -κινηματογραφική- ευκαιρία...

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ενδιαφέρον, αλλά υπερφιλόδοξο και άνισο ψυχολογικό θρίλερ, που χάνεται μέσα στην πολυπλοκότητα των θεμάτων που πραγματεύεται. Αξίζει όμως μια ευκαιρία...

6/10