Light of my Life

Η ιστορία μιας θηλυκής αλεπούς

2019, USA, 119 min

Ελληνικός Τίτλος: Φως στο Σκοτάδι

Σκηνοθεσία: Casey Affleck/Σενάριο: Casey Affleck/Παίζουν: Casey Affleck, Anna Pniowsky, Elisabeth Moss, Tom Bower

Ένας πατέρας (Casey Affleck), ξαπλωμένος μαζί με την κόρη του Ραγκ (Anna Pniowsky), σε μια σκηνή στο δάσος, της διηγείται μια δική του παραλλαγή της δημιουργίας της Κιβωτού του Νώε, με ήρωες ένα ζευγάρι αλεπούδων... Σιγά σιγά μαθαίνουμε ότι βρισκόμαστε μια δεκαετία περίπου μετά από μια καταστροφική πανδημία, που έχει αφανίσει σχεδόν όλο το γυναικείο πληθυσμό της γης και η Ραγκ είναι μια από τις ελάχιστες γυναίκες που επιβίωσαν. Ο πατέρας της προσπαθεί με κάθε τρόπο να την προστατεύσει από τους κινδύνους που εγκυμονούν στο δάσος, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και ομάδες αδίστακτων παράνομων, γι αυτό και η Ραγκ είναι μεταμφιεσμένη σε αγόρι. Οι δυο τους θα προσπαθήσουν να φτάσουν σε ένα ασφαλές καταφύγιο για να ξαναρχίσουν τη ζωή τους από την αρχή. Το εγχείρημα όμως είναι εξαιρετικά δύσκολο και οι ισχυροί δεσμοί που τους δένουν θα δοκιμαστούν...

Η δεύτερη σκηνοθετική απόπειρα του Casey Affleck, μετά το άγνωστο I'm still here (2010), τον καθιερώνει ως ένα ολοκληρωμένο δημιουργό. Υπογράφοντας και το σενάριο και κρατώντας για τον εαυτό του τον έναν από τους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους, παραδίδει μια ταινία, που σε πρώτο επίπεδο λειτουργεί σαν ένα θρίλερ επιβίωσης, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί μια σπουδή για τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία και αναγορεύει τη γυναικεία φύση ως μοναδικό όχημα για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους. 

Ο Affleck  δε βιάζεται να ξετυλίξει το κουβάρι των εξελίξεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αρχική σκηνή διαρκεί 12 (!) λεπτά. Τον ίδιο αργό -αλλά σταθερό- ρυθμό με πολλές διαλογικές σκηνές και ελάχιστες σκηνές δράσης, υιοθετεί ο σκηνοθέτης ως το τέλος. Παρ'ότι θα περίμενε κανείς το αντίθετο, ο τρόπος αυτός ανάπτυξης του σεναρίου, καταφέρνει να δημιουργήσει μια απόκοσμη, απειλητική ατμόσφαιρα και να χτίσει σταδιακά ένα κλιμακούμενο σασπένς. Εξάλλου οι διαλογικές σκηνές είναι εντελώς απαραίτητες, από τη μία για να μπορέσει ο θεατής να πάρει κάποιες χρήσιμες πληροφορίες για το τι πραγματικά συνέβη στο παρελθόν και από την άλλη, για να μπορέσει ο σκηνοθέτης να αναδείξει την προβληματική του σχετικά με τη γυναικεία φύση και την υπεροχή της έναντι της αντρικής. Ο πατέρας (το όνομα του οποίου δε μαθαίνουμε), παρ'ότι έχει αφιερώσει τη ζωή του στην προστασία της μικρής Ραγκ και αποτελεί θεωρητικά τον ισχυρό πόλο του διδύμου, καταφεύγει τελικά στη γυναικεία "βοήθεια", είτε μέσω κάποιων εξαιρετικά καίριων flash back με τη γυναίκα του, είτε επιζητώντας τις παρεμβάσεις της μικρής Ραγκ, που του δίνει τις λύσεις όταν αυτός φτάνει σε αδιέξοδο. 

Ο σκηνοθέτης παρακολουθεί τους ήρωες του να διασχίζουν τα δάση και τις χιονισμένες εκτάσεις της British Columbia του Καναδά, με ευαισθησία και τρυφερότητα, με μια διάθεση ποιητική και μια σχεδόν υπαρξιακή αγωνία, που ανάγλυφα αποτυπώνεται στις εκφράσεις των πρωταγωνιστών του. Ο ίδιος ο Casey Affleck δίνει μια χαμηλών τόνων, συγκρατημένη ερμηνεία, σε ένα ρόλο που του ταιριάζει απόλυτα. Αλλά η πραγματική αποκάλυψη της ταινίας, είναι η ερμηνεία της νεαρής Anna Pniowsky, που μιλά με τα βλέμματα και τις εκφράσεις της και αντιμετωπίζει την πρόκληση ενός πρωταγωνιστικού ρόλου με μια πρωτοφανή ωριμότητα για τα 13 της χρόνια. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην εξαιρετική μουντή φωτογραφία του Adam Arkapaw και στο υπέροχο μινιμαλιστικό soundtrack του Daniel Hart, που συμβάλλουν στη δημιουργία της δυστοπικής ατμόσφαιρας που διαπνέει το φιλμ. Το μοναδικό ψεγάδι που θα μπορούσε να βρει κανείς, εντοπίζεται στο σενάριο, που θα μπορούσε να είναι πιο λεπτομερειακό, δίνοντας κάποιες επιπλέον πληροφορίες στο θεατή για να φωτιστούν κάποια -σημαντικά- στοιχεία της ιστορίας που παραμένουν σκοτεινά και αδιευκρίνιστα, αν και αυτό δε δείχνει να ενδιαφέρει το σεναριογράφο Affleck. Αυτό που τον ενδιαφέρει περισσότερο είναι να επικεντρωθεί κυρίως στην ανθρώπινη σχέση μεταξύ των ηρώων του, στη δύναμη της αγάπης και του ενστίκτου της αυτοσυντήρησης και πάνω απ'όλα στη δύναμη της γυναικείας φύσης, χωρίς πάντως να ανακαλύπτει την Αμερική, αφού οι αντιστοιχίες με συναφείς ταινίες του είδους είναι προφανείς (The Road/2009, A Quiet Place/2018, Children of Men/2006).

Είναι γνωστό στους περισσότερους, ότι στα γυρίσματα της πρώτης του τανίας το 2010, ο Affleck ενεπλάκη σε σκάνδαλο σεξουαλικής παρενόχλησης, μετά από σχετικές καταγγελίες που δέχτηκε από δύο γυναίκες. Παρ'ότι το ζήτημα διευθετήθηκε εξωδικαστικά, αναζωπυρώθηκε με αφορμή τη νίκη του στα Oscar του 2017, για το ρόλο του στο Manchester by the Sea και ο Affleck αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη για τη συμπεριφορά του. Η επανεμφάνιση του στα κινηματογραφικά δρώμενα, δύο χρόνια μετά, με μια ταινία-ύμνο στη γυναικεία φύση, θα μπορούσε να θεωρηθεί από πολλούς σαν μια δήλωση μετάνοιας, παρ'ότι ο ίδιος υποστήριξε ότι το σενάριο της ταινίας γράφτηκε πολύ νωρίτερα και δεν έχει καμιά σχέση με την προσωπική του ιστορία. Ίσως τελικά η ταινία να αποτέλεσε μια ψυχαναλυτική διαδικασία για τον ίδιο μετά το πρόσφατο διαζύγιο του... Όποια και να είναι η αλήθεια πάντως -που σε τελική ανάλυση δεν ενδιαφέρει κανέναν- είναι ευχάριστο ότι μετά από τόσα προβλήματα, η καριέρα ενός πολλά υποσχόμενου δημιουργού (που μάλιστα ζήτησε συγγνώμη για τις πράξεις του) δείχνει να επανακάμπτει. Πάντως, όπως λέει πολύ χαρακτηριστικά και η μικρή Ραγκ στον πατέρα της σε κάποιο σημείο της ταινίας, "έκανες λάθος... δεν είναι η ιστορία μιας αρσενικής αλεπούς... είναι η ιστορία μιας θηλυκής αλεπούς"...

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Φορώντας το μανδύα ενός μετααποκαλυπτικού θρίλερ επιβίωσης, το "Light of my Life" μιλά με ευαισθησία για πανανθρώπινα υπαρξιακά ερωτήματα και αναγορεύει τη γυναικεία φύση σαν μοναδικό τρόπο επιβίωσης του ανθρώπινου είδους.

7/10