Style… über Alles
2012, UK,
129 min
Ελληνικός Τίτλος: Άννα Καρένινα
Σκηνοθεσία: Joe Wright/Σενάριο:
Tom Stoppard/Παίζουν: Keira Knightley, Aaron Taylor-Johnson, Jude Law, Matthew Macfadyen, Kelly Macdonald, Alicia Vikander, Domhnall Gleeson
Οι ταινίες εποχής είναι ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό είδος
που ή το αγαπάς ή το μισείς… Ο Joe Wright αγαπά τις ταινίες εποχής… ξεκίνησε την καριέρα του με τα εξαιρετικά Pride and Prejudice και
Atonement και μετά από μια ανεπιτυχή προσπάθεια να αλλάξει ρότα (Hanna... ουδέν σχόλιον)
επανέρχεται στη μεταφορά κλασικών λογοτεχνικών έργων στο σινεμά με το πολυδιαβασμένο
(και πολυκινηματογραφημένο) μυθιστόρημα του Leon Tolstoy, Anna Karenina.
Η υπόθεση είναι λίγο
πολύ γνωστή. Η Άννα Καρένινα σύζυγος υψηλά ιστάμενου στελέχους της κυβέρνησης, κινούμενη
στους κύκλους της ρωσικής αριστοκρατίας του 19ου αιώνα, ερωτεύεται
παράφορα τον κόμη Βρόνσκι, δίνοντας λαβή για σχόλια στο περιβάλλον της. Φεύγει
μαζί του, αλλά δεν μπορεί να χαρεί τον έρωτα της, εξαιτίας της άρνησης του
συζύγου της να της δώσει διαζύγιο αλλά και της κοινωνικής κατακραυγής. Μη
βρίσκοντας λύση, τελικά αυτοκτονεί πέφτοντας στις ράγες του τραίνου. Παράλληλα
παρακολουθούμε τον έρωτα του Λέβιν ενός ηθικού αγρότη, για την Κίτι, συγγενή της
Άννας, που τελικά δικαιώνεται και λειτουργεί σαν αντίβαρο προς την κύρια ιστορία.
Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι τι χρειαζόταν μια
ακόμα μεταφορά της Άννα Καρένινα στον
κινηματογράφο… την απάντηση αναλαμβάνει να τη δώσει ο Wright φτιάχνοντας
μια εντελώς αντισυμβατική ταινία εποχής... τοποθετώντας τους ήρωες του σε μια
θεατρική σκηνή, όπου τα σκηνικά αλλάζουν με θαυμαστό τρόπο μπροστά στα μάτια
του θεατή και εναλλάσονται με τα παρασκήνια, καταφέρνει να κάνει έναν ευθύ
παραλληλισμό της ζωής της ρωσικής αριστοκρατίας του 19ου αιώνα με μια
θεατρική παράσταση, υπονομεύοντας έτσι διακριτικά τους κανόνες και τις
κοινωνικές συμβάσεις της εποχής. Οι ήρωες του δρουν, μιλάνε και κινούνται
υπακούοντας σε μια υπέρτατη χορογραφία, σαν μέλη ενός κινηματογραφικού μπαλέτου, ενώ τα
υπέροχα σκηνικά και κοστούμια (Όσκαρ στην Jacqueline Durran) προσδίδουν στην ταινία μια
ονειρική (πλαστή) χροιά. Εκπληκτικά κινηματογραφημένη η σκηνή του χορού με ένα
ιδιαίτερο μοντάζ που εντυπωσιάζει..
Όμως παρόλα αυτά, αυτή η αποθέωση του στιλ έχει και τις
παρενέργειες της… ο Wright δημιουργεί ένα κατασκεύασμα υπέροχο οπτικά, αλλά εντελώς
κενό συναισθηματικά… το δράμα της Άννα Καρένινα δεν αγγίζει ποτέ το θεατή, τα
(ελαφρώς επίπεδα) μουσικά μοτίβα του Dario Marianelli επισκιάζουν τα λόγια και τις
πράξεις των ηρώων και τελικά αυτή η οπτική πανδαισία κουράζει το μάτι και το
μυαλό με την πλαστή της τελειότητα. Επίσης η παράλληλη ιστορία του Λέβιν και
της Κίτι, ενώ προφανώς χρησιμοποιήθηκε σαν αντιδιαστολή με τον παράνομο-μιαρό
έρωτα των πρωταγωνιστών, δε συνδέεται ποτέ πραγματικά με την κύρια ιστορία, ενώ
κινηματογραφείται εντελώς επίπεδα και αδιάφορα σε σημείο να βαριέσαι όταν ο
Λέβιν εμφανίζεται στην οθόνη. Ακόμα μου φάνηκε πολύ παρωχημένο το εύρημα της παρεμβολής
μιας ρόδας τραίνου να γυρίζει στις ράγες στο τέλος κάθε δραματικής σκηνής,
προφανής αναφορά στο τέλος της ηρωίδας.
Η Keira Knightley προσπαθεί σκληρά να πλάσει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα της
Άννας, μιας γυναίκας καταπιεσμένης, ανώριμης, ερωτικής, που παγιδεύεται μέσα στις κοινωνικές συμβάσεις
και τελικά καταντά νευρωτική, σχεδόν υστερική μέσα στο πάθος της. Πολλές φορές
όμως ξεφεύγει ερμηνευτικά φλερτάροντας με την υπερβολή και την καρικατούρα… Τη
δικαιολογώ όμως (sic)
αφού το αντικείμενο του πόθου της είναι ο Βρόνσκι του Aaron Taylor-Johnson, το απόλυτο miscast για το
ρόλο, αφού με την εμφάνιση του θυμίζει περισσότερο σχολιαρόπαιδο, παρά άντρα
που εμπνέει πάθος σε μια γυναίκα – σε κάποιο φόρουμ διάβασα ότι ο Johnson θυμίζει
σκανδιναβό τραγουδιστή των 70s στην Eurovision
(δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα). Αναρωτιέμαι γιατί δεν επελέγη για το
ρόλο ο Jude Law
που νομίζω ότι θα του ταίριαζε γάντι… παρόλα αυτά είναι εξαιρετικός στο ρόλο
του Karenin, δίνοντας
μια βαθιά εσωτερική ερμηνεία σε έναν ρόλο ασυνήθιστο γι αυτόν. Τέλος με
εκνεύρισε αφάνταστα με την υπερβολική ερμηνεία του ο Matthew MacFadyen στο
ρόλο του Ομπλόνσκι.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Υπερφιλόδοξο, υπερβολικά στυλιζαρισμένο, οπτικά τέλειο δημιούργημα, κενό όμως
πάθους και συναισθήματος.
5/10